“Οι Γερμανοί σας ξεζουμίζουν για να γλιτώσουν”!

Ο ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΦΗΜΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ (ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΗΣ ΜΑΣΑΧΟΥΣΕΤΗΣ) R.D. WOLFF ΜΙΛΑ ΣΤΗΝ ITABLOID
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΜΠΕΝΤΕ

Ο R.D. Wolff, σίγουρα δεν είναι μια τυχαία προσωπικότητα. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους οικονομολόγους του πλανήτη (δεν το λέμε εμείς, οι New York Times, η New York Post και πολλοί άλλοι το λένε) και είναι καθηγητής στα Πανεπιστήμια της Μασαχουσέτης και της Νέας Υόρκης, ενώ έχει διατελέσει καθηγητής στο Γέιλ, τη Σορβόννη και πολλά ακόμα και έχει γράψει κάποια μπεστ σέλερς, με τελευταίο το Capitalism Hits the Fan: The Global Economic Meltdown and What to Do About It. Μακριά από τους δογματισμούς του τρόμου των σκουριασμένων οικονομολόγων που ο κόσμος δεν καταλαβαίνει, ο Wolff είναι αυτό που λέμε “Μαρξιστής οικονομολόγος”.
Ο κ. Wolff λοιπόν, μας έκανε την τιμή να μιλήσει στην iTabloid και να εξηγήσει τα αίτια της κρίσης, παγκοσμίως, αλλά και στην Ελλάδα. Και τι μας λέει ο διεθνούς φήμης καθηγητής οικονομίας; Με… δικά μας λόγια, το αυτονόητο. Ότι οι Γερμανοί μας ξεζουμίζουν (τους Έλληνες, τους Ιρλανδούς, τους Πορτογάλους) αφήνοντας φτωχούς πολίτες σε φτωχές χώρες, ώστε να μην πληρώσουν αυτοί ακριβά την κρίση… 

2. Περνάνε τα χρόνια ζωής του συστήματος και το κοινωνικό χάσμα φαίνεται να διευρύνεται συνεχώς. Όλο και περισσότερος πλούτος συγκεντρώνεται στα χέρια όλο και λιγότερων. Στο κίνημα “Occupy Wall Street” που αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή στην Αμερική, ο λαός εκφράζεται συμβολικά ως το 99%, το οποίο εναντιώνεται στο υπόλοιπο 1%. Ποιο είναι αυτό το λεγόμενο 1% και ποιοι επωφελούνται εις βάρος των υπολοίπων;

Όλες οι στατιστικές των ΗΠΑ δείχνουν ότι το 1% των αποδεκτών του παγκόσμιου κέρδους(κυρίως διευθυντές επιχειρήσεων αλλά και επαγγελματικοί τους σύμβουλοι) έχουν συγκεντρώσει στα χέρια τους την πλειονότητα του παγκόσμιου παραγωγικού κέρδους τα τελευταία 15 χρόνια. Παράλληλα το εναπομείναν 99% βλέπει το βασικό του εισόδημα είτε στην καλύτερη περίπτωση να αυξάνεται κατά μικρά ποσοστά, είτε να πέφτει κατακόρυφα. Έτσι το χάσμα του εισοδήματος και του πλούτου ανάμεσα στο 1% και όλους τους υπόλοιπους έχει γίνει σημαντικά ευρύτερο. Όπως πάντα κάθε είδους κοινωνικές πιέσεις, συγκρούσεις, φθόνος και μίση ακολουθούν. Επιπλέον το 1% έχει κατανοήσει πλήρως την ανάγκη να ελέγξει την πολιτική σκηνή πολύ περισσότερο απ’ότι παλαιότερα, ακριβώς για να προστατέψει την συνεχώς αυξανόμενη άνιση κατανομή του πλούτου. Ως εκ τούτου η καθοδήγηση των πολιτικών κομμάτων, υποψηφίων κτλ που υποκινούνται από τις προσταγές του 1% γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρη.

3. Τι συμβαίνει πραγματικά στην Ελλάδα; Εκτός από την κακοδιαχείριση και την διαφθορά των τελευταίων πολλών ετών, τι είναι αυτό που φέρνει την Ελλάδα στο επίκεντρο της κρίσης;

Οι οικονομικές κρίσεις στον καπιταλισμό, έχουν αντίκτυπο σε όλες τις δομές τις κοινωνίας, είναι όμως η ίδια η δομή του συστήματος που επιτρέπει στους κεφαλαιούχους να διαβιβάσουν το κόστος της κρίσης σ’αυτούς που απαρτίζουν τις κατώτερες οικονομικές τάξεις, όπως ακριβώς τους επιτρέπει να συγκεντρώσουν τον παραγόμενο πλούτο στα χέρια τους. Στις ΗΠΑ αυτό μεταφράζεται σε εκατομμύρια ανέργους, εκατομμύρια αστέγους που τα σπίτια τους κατασχέθηκαν κλπ. Στην Ευρώπη σημαίνει καταπίεση των φτωχότερων κρατών(Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία κλπ), για να απορροφήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις αρνητικές συνέπειές της κρίσης, έτσι ώστε άλλες χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, οι σκανδιναβικές χώρες κλπ να καταφέρουν να ξεπεράσουν την κρίση με το μικρότερο δυνατό κόστος. Ο Γερμανικός καπιταλισμός οδηγεί στη μείωση των οικονομικών πόρων που αφορούν σε κοινωνικές παροχές της χώρας, ακριβώς όπως στη Γαλλία και τη Σκανδιναβία. Τελικά, και μέσα στην Ελλάδα η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται, ενώ το πρόγραμμα λιτότητας συνεχίζει να πλήττει τα φτωχότερα στρώματα της Ελληνικής κοινωνίας, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τις ανώτερες κοινωνικές τάξεις. Παρ’όλα αυτά έτσι οι Έλληνες πολίτες εξαναγκάζονται να είναι φτωχοί σε μια φτωχή χώρα.

4. Τι σημαίνει το περιβόητο κούρεμα;

Είναι κοινότοπο στις καπιταλιστικές οικονομίες ότι οι δανειστές και οι δανειζόμενοι βρίσκονται στη θέση να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση στην οποία οι δανειζόμενοι δεν μπορούν πλέον να αντέξουν τους τόκους και το κόστος αποπληρωμής του δανείου. Αυτό συμβαίνει καθημερινά σε κάθε καπιταλιστική χώρα ανάμεσα σε τράπεζες, καταναλωτές αλλά και κυβερνήσεις στους ρόλους τους ο καθένας ως δανειστές και οφειλέτες. Το νομικό σύστημα κάθε καπιταλιστικής κυβέρνησης έχει νόμους, δικαστήρια και διαδικασίες με τις οποίες προσπαθεί να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους ζητήματα. Ολόκληρες εθνικές κυβερνήσεις έχουν βρεθεί σε αντίστοιχες καταστάσεις. Δεν υπάρχει τίποτα καινούριο στην κατάσταση της Ελλάδας. Όταν οι δανειζόμενοι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις της αποπληρωμής των χρεών τους, απειλούν με χρεοκοπία. Αυτό είναι κάτι το οποίο προκαλεί τους δανειστές να διαπραγματευτούν μία συμβιβαστική προσφορά, μία «διευκόλυνση» στο δάνειο. Αυτή η διαδικασία συνήθως περιλαμβάνει την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου για περισσότερα χρόνια έτσι ώστε η ετήσια απαίτηση χρημάτων για την αποπληρωμή του δανείου να μειωθεί. Ακόμη μπορεί να περιλαμβάνει συμφωνίες για χαμηλότερους τόκους που ο οφειλέτης θα μπορεί να αντέξει ή ακόμη και μείωση του αρχικού κεφαλαίου του δανείου, αυτό που σήμερα ονομάζουμε «κούρεμα». Συχνά διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε δανειστές και δανειζόμενους περιλαμβάνουν συνδυασμούς των παραπάνω ή και άλλων διακανονισμών. Συνήθως βέβαια, όσο πιο πειστική είναι η αρχική απειλή για χρεοκοπία από τον δανειζόμενο τόσο πιθανότερο είναι ο δανειστής να αποδεχτεί ένα κούρεμα ή κάποια άλλη διευκόλυνση. Όσο πιο επικίνδυνη είναι μια χρεοκοπία για την «δανειστική» κοινότητα εν γένη(τράπεζες, ασφαλιστές, πολιτικοί που εμπλέκονται με το χρέος κλπ), τόσο πιο γενναιόδωρες είναι και οι προσφορές της. Από την άλλη πλευρά οι απειλές των δανειστών όπως για παράδειγμα «δεν θα σας ξαναδανείσουμε ποτέ» ή «δεν θα ανανεώσουμε τις διαδικασίες για τα επόμενα τρέχοντα δάνεια» παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην έκβαση της διαπραγμάτευσης. Το τελικό αποτέλεσμα, τόσο στην περίπτωση της Ελλάδας όσο και σε όλες τις υπόλοιπες, έγγυται στην πολιτική βούληση αυτών που διαχειρίζονται την κατάσταση. Αν οι Έλληνες εργαζόμενοι ενώνονταν και απειλούσαν σε σταθερή βάση σαν μια συμπαγής μαζική αντιπολίτευση, αντί να αντιμάχονται σε έναν εσωτερικό εμφύλιο για το αν η ιδιωτική ή δημόσιοι υπάλληλοι δούλεψαν αρκετά σκληρά ή αν τα βόρεια στερεότυπα των δυτικοευρωπαίων είναι σωστά ή λάθος κλπ το αποτέλεσμα θα ήταν μάλλον σημαντικά καλύτερο, σε κάθε περίπτωση ώμος διαφορετικό. Αν υπήρχε πραγματική αλληλεγγύη ανάμεσα στους εργαζόμενους της Ευρώπης, έτσι ώστε μια επίθεση στους εργαζόμενους της Ελλάδας να είχε την έννοια μιας επίθεσης στην πανευρωπαϊκή εργατική κοινότητα. Το αποτέλεσμα θα ήταν και πάλι διαφορετικό. Υπάρχουν σίγουρα κινήματα που έχουν τέτοια κατεύθυνση αλλά δεν έχουν υπάρξει, τουλάχιστον μέχρι τώρα, αρκετά ισχυρά και αποτελεσματικά για να διεκδικήσουν μια καλύτερη συμφωνία για το λαό της Ελλάδας και μια πολύ μεγαλύτερη μείωση στο χρέος της. 

5. Τον τελευταίο καιρό πολύς λόγος γίνεται για χρεοκοπία της Ελλάδας. Τι σημαίνει ο όρος χρεοκοπία για ένα κράτος και τι θα σήμαινε για την Ελλάδα;

Αυτό που ουσιαστικά εννοείται με τον όρο χρεοκοπία είναι ότι η Ελλάδα θα σταματήσει να πληρώνει όλο ή μέρος του εθνικού της χρέους. Αυτό είναι που έχει ουσιαστικά συμβεί με μέρος του ελληνικού χρέους μετά την πρόσφατη συμφωνία. Μετά από μια χρεοκοπία μερικά από τα βασικά προβλήματα παραμένουν τα ίδια όπως για παράδειγμα το πως οι δανειστές και οι οφειλέτες συσχετίζονται μεταξύ τους αυτή τη φορά υπό το φως μια χρεοκοπίας. Όταν η Αργεντινή χρεοκόπησε(σταμάτησε να πληρώνει) πριν μια δεκαετία, απειλήθηκε από τους πιστωτές της ότι δεν θα ξαναλάβει κανενός είδους πίστωση. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο η Αργεντινή ανακάλυψε ότι οι απειλές αυτές ήταν άδειες. Οι παγκόσμιες συνθήκες είχαν αλλάξει και η Αργεντινή πήρε και παίρνει πάλι πίστωση. Το γεγονός αυτό δεν εγγυάται ότι η Ελλάδα θα έχει την ίδια κατάληξη, αλλά σίγουρα θα έπρεπε να προϊδεάσει οποιονδήποτε για την «αξιοπιστία» των απειλών των πιστωτών. 

 Ολόκληρη η συνέντευξη εδώ

 Μπέντε

Posted in: ΚΟΙΝΩΝΙΑ,ΠΟΛΙΤΙΚΗ