Βοήθα Παναγιά , μια παράκληση στα χείλη όλων των Ελλήνων, που όπου κι αν
ζουν, τιμούν την Παναγιά τους με περίσσια πίστη και αγάπη.
Αυτή ακριβώς η
αγάπη, αυτή η ανάγκη του Έλληνα να βρεθεί κοντά της, της έδωσε πάνω
από 300 ονόματα, ονόματα που εκφράζουν τρυφερότητα, σεβασμό και
βαθιά πίστη.
Από την παράσταση της Παναγίας στην εικόνα έχουμε ονόματα όπως: Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, της Γαλακτοτροφούσα, η
Πλατυτέρα των Ουρανών, η Οδηγήτρια, η "Δεξιοκρατούσα", ή "Δεξιά", όταν κρατάει τον Χριστό στο
δεξί της χέρι και όχι προς το μέρος της καρδιάς της. "Μεγαλομμάτα", "Αξιον Εστί" που κατά την Παράδοση ο
Αρχάγγελος έψαλε τον γνωστό ύμνο "Αξιον εστίν.." σε πλάκα και έγινε
άφαντος.
Η Παναγιά η "Τριχερούσα", συμβολίζει το θαύμα που συνέβη στον
υμνητή και δογματίσαντα για την Παναγία Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό. Το
δεξί χέρι του, το έκοψαν Μουσουλμάνοι και θαυματουργικά αποκαταστάθηκε.
"Σφαγμένη" -η εικόνα της Παναγίας της
Πορταϊτισσας, της Μονής Ιβήρων- ονομάστηκε έτσι γιατίη ίδια θέλησε να παραμείνει στην είσοδο
της Μονής ως θυρωρός, για να την προστατεύει…
Από τον τόπο της, υπάρχει η Παναγία η Αθηνιώτισσα, η
Βουρλιώτισσα, η Κυκκώτισσα, η Καστριώτισσα, η Κάμπου, η Πυργιανή, η
Εγκλειστριανή ( από τη Μονή του Οσίου Νεοφύτου του Εγκλείστου στην
Κύπρο), η Σπηλιανή, η Μεγαλοσπηλαιώτισσα(του Μεγάλου Σπηλαίου
Καλαβρύτων), η Τουρλιανή, η Θαλασσινή, η Καλαμού, η Καμινιώτισσα, η
Βλαχερνίτισσα, η Ολυμπιώτισσα, η Σουμελιώτισσα, η Πλατανιώτισσα, η
Καταπολιανή, η Χοζοβιώτισσα ( στην Αμοργό από τη Μονή Χοζεβά των Αγίων
Τόπων), η Νεαμονήτισσα της Χίου, η Παμμακάριστος ( από τη Μονή της
Κωνσταντινούπολης), η Αγία Σιών, η Μακεδονίτισσα στη Λευκωσία, η Έλωνη, η
Τροοδίτισσα, η Κυκκώτισσα, η Μαλεβή ( από το όρος Πάρνων, που λέγεται
και Μαλεβός), των Χαλκέων (χαλκουργών) στη Θεσσαλονίκη, η Αμπελακιώτισσα
στη Θεσσαλία.
Από τον τρόπο που χτίστηκε ο Ναός της, η παναγιά ονομάστηκε Θολοσκέπαστη, Μολυβδοσκέπαστη, Πελεκητή, Κρεμαστή,
Μαρμαριώτισσα.
Από το όνομα του κτίτορα του Ναού ή της Μονής της. Τέτοια επίθετα
είναι: Παναγία η Παχειά, η Γλυκειά , η Περλιγκού,
η Λυκοδήμου, η Κοροβιλιά, η Καπνικαρέα.
Από τον μήνα που εορτάζεται η Παναγία: Σοτομπριανή, Βρεχούσα,
Αυγουστιανή και Δεκαπεντούσα, Τριτιανή, Μεσοσπορίτισσα, Βροντού, Ακαθή (
από τον Ακάθιστο Ύμνο).
Από τα θαύματα της Παναγίας: Γοργοϋπήκοος, Ελεούσα, Ελεήστρα,
Γιάτρισσα, Θεραπεία, Αιματούσα ή Γαιματούσα (σταματά την αιμορραγία),
Υγεία, Υπακοή, Ψυχοσώστρα, Παραμυθία, Παρηγορήτρα, Παυσολύπη,
Φανερωμένη, Μυροβλύτισσα.
Εγκωμιαστικά ονόματα, που δείχνουν την αγάπη των πιστών Χρυσοκελλαριά,Χρυσοσπηλιώτισσα,Χρυσοπηγή, Χρυσογαλούσα, Χρυσοποδαρίτισσα,
Χρυσοχεριά…
Υπάρχουν όμως και άλλα, όπως Αγγελόκτιστη, Αερινή,
Αναφωνήτρα,Επίσκεψις,Παντάνασσα,Τρανή, Χιλιαρμενίτισσα, Ανθοφορούσα,
Ασπροφορούσα.
Ονόματα που τις έδωσαν οι Υμνογράφοι της Εκκλησίας. Κυρίως
προέρχονται από τον Ακάθιστο Ύμνο: Αμόλυντος, Υψηλοτέρα, Καθέδρα,
Κλίμαξ, Σκέπη, Πόλη, Παράκλησις, Επίσκεψις, Καταφυγή, Κεχαριτωμένη, Χώρα
του Αχώρητου, Όρος Αλατόμητον, Ρόδο το Αμάραντον, Αρουρα Βλαστάνουσα
και άλλα.
Στη Μεγαλόνησο Κύπρο
Στην Κύπρο η Παναγία η Κυρά, στα Λειβάδια Καρπασίας, έχει
καταστραφεί από τους Τούρκους εισβολείς, όπως και πολλά ακόμη
προσκυνήματα στα κατεχόμενα εδάφη της. Σημαντικό προσκύνημα είναι η
Παναγία η Ασπροφορούσα, όπως και η Γλυκιώτισσα, και τα δύο κοντά στην
Κερύνεια.
Οι Παναγιές του Αιγαίου.
Είναι η Παναγία η Μεγαλόχαρη, η Βρεφοκρατούσα, η Ελεούσα, η
Εκατονταπυλιανή,Θαλασσινή,η Μυρτιδιώτισσα,η Μάνα!
Δεν υπάρχει νησί του Αιγαίου χωρίς τη δική του Δέσποινα,την προστάτιδα των ναυτικών.
Στα μικρά ή μεγάλα νησιά του πελάγους, στα μικρά κατάλευκα εκκλησάκια ή στους
μεγαλοπρεπείς ναούς, κάθε χρόνο αναβιώνει το «Πάσχα του καλοκαιριού»,
Είναι χαρακτηριστικό ότι έχει
περάσει και στη λαογραφία μας ως θρησκευτικό πανηγύρι και όχι ως πένθος.
Οι νησιώτες
και
οι άνθρωποι της θάλασσας, είναι περισσότερο συνδεδεμένοι με την Παναγία,
γι’ αυτό την τιμούν τόσο ευλαβικά τον Δεκαπενταύγουστο.
Μαζί τους χιλιάδες πιστοί, με ελπίδα και κατάνυξη, επισκέπτονται τα
αμέτρητα προσκυνήματα και παρακολουθούν τη λιτάνευση των θαυματουργών
εικόνων της.
Μπορεί η Παναγία της Τήνου ή η Εκατονταπυλιανή της Πάρου να
συγκεντρώνουν αριθμητικά τον μεγαλύτερο αριθμό πιστών, όμως σε όλα τα
νησιά υπάρχει μια εκκλησία της Παναγίας με τη δική της ιστορία.
Όπως η Παναγιά η Σοσιαλίστρια ,η Παναγια Κιουρά στο Παρθένι της Λέρου που στην ψυχή του εξόριστου Κυριάκου Τσακίρη , ήταν η μάνα όλων όσων βρέθηκαν εξόριστοι, μόνοι και αβοήθητοι.
Η
Παναγιά η Θαλασσινή, η Παναγιά η Μυρτιδιώτισσα, η Παναγια η Ελεούσα , η Τριχερούσα , δίπλα μας πάντα στις προσευχές και στην ψυχή μας, να μας
συντρέχει, να μας στηρίζει, να μας δίνει ελπίδα.
